RTCA DO-254, “Design Assurance Guidance For Airborne Electronic Hardware (Havacılık sistemleri için Tasarım Güvencesi Kılavuzu)”, en son sürümü 2000 yılında yayınlanan havacılık elektronik donanım üretiminde birincil kılavuzdur. RTCA DO-254, aviyonik sistemler için tasarım yaşam döngüsü gereksinimlerini belirtir ve uçak elektronik donanımının uçuşa elverişliliği için yönergeler sağlar. DO-254, DO-178 gibi, RTCA ve EUROCAE ile iş birliği içinde piyasaya sürülmüştür. DO-254, 2005 yılında, havacılıkta çeşitli elektronik ekipmanların artan kullanımına cevap vermek için FAA tarafından resmen kabul edilmiştir.
DO-254 uyumluluğu, yolcuların, mürettebatın ve operatörün güvenliğini artırmanıza yardımcı olur ve kurumunuzu güçlendirir. Ayrıca, bazı projeler DO-254 uyumluluğu gerektirdiğinden şirketinize rekabet avantajı sağlar ve bunu sağlamayan diğer üreticilere ve geliştiricilere göre bir avantaja sahip olursunuz.
DO-254 belgelendirmesi için ana süreçler şu şekilde özetlenebilir:
- Planlama Süreci
- Geliştirme Süreci
- Doğruluk Süreci
Geliştirme sürecinin planlama sürecinin tamamlanmasından sonra başlaması gerekmektedir, fakat doğruluk süreci proje başlangıcından sonuna kadar gerçekleştirilmelidir.
DO-254 standartları aşağıdaki belgelerle ve daha fazlası ile karşılanmalıdır:
- PHAC (Plan for Hardware Aspects of Certification)
- HVP (Hardware Verification Plan)
- HVP (Hardware Validation Plan)
- HPAP (Hardware Process Assurance Plan)
- HAS (Hardware Accomplishment Summary)
Bazı DO-178 dokümanları DO-254 dokümanlarını anımsatabilir. DO-178 dokümanlarımızı buradan inceleyebilir ve satın alabilirsiniz.
DO254 Dokümanları
PHAC
PHAC (Plan for Hardware Aspects of Certification) planlama sürecinde üretilmeli ve yetkili makam tarafından onaylanmalıdır. PHAC, sertifikasyonun donanım yönlerini yerine getirmek için sertifika başvuru sahibi ile sertifika yetkilisi arasında gerçekleştirilecek prosedürler ve eylemlerin yanı sıra oluşturulacak sonuç kanıtı hakkında yapılan bir anlaşmayı yansıtır. Bu plan bağlamında geliştirici, stratejisini ve DO-254’ün nasıl uygulandığını açıklar. PHAC belgemizi incelemek için lütfen buraya tıklayın.
Hardware Verification(Doğrulama) & Validation(Onaylama) Plan
Hardware Verification(Doğrulama) Plan, donanımın tasarım gereksinimlerini karşılayıp karşılamadığını denetler. Öte yandan Hardware Validation(Onaylama) Plan, donanımın kullanıcının operasyonel, fonksiyonel gereksinimlerini karşılayıp karşılamadığını kontrol etmek için kullanılır. Önceki tanımlarda belirtildiği gibi, doğrulama ve onaylama arasındaki temel ayrım, testlerin yapıldığı ortamdır. Tasarımın doğruluğu, bir doğrulama akışındaki tasarım gereksinimlerine göre kontrol edilir. Tasarımın doğruluğu, onaylama akışı sırasında ise hedeflenen kullanıcının taleplerine karşı değerlendirilir. Bu dokümanlar da planlama sürecinin bir parçası olarak hazırlanmalıdır.
HPAP
HPAP (Hardware Process Assurance Plan) donanım tasarımı yaşam döngüsü süreçlerinin ve verilerinin tanımlanıp tanımlanmadığını ve onaylanan planlara uygun olup olmadığını kontrol eder. Tanımlanmış stratejiler de dahil olmak üzere donanım tasarım güvencesi hedeflerini karşılamak için gerekli yöntemleri sertifika yetkilisine önerilir. HPAP belgemizi incelemek için lütfen buraya tıklayın.
HAS
HAS (Hardware Accomplishment Summary), sertifika yetkilisini donanım tarafında nelerin gerçekleştirildiği konusunda bilgilendirir. PHAC ve HAS arasındaki fark, PHAC ile sertifika yetkilisine ne yapmayı planladığınızı söylerken, HAS ile onlara gerçekte ne yaptığınızı söylemenizdir. HAS ayrıca onaylanmış PHAC dokümanından gerkçekleşen sapmaları da belirtmelidir. HES, donanım tanımlama bilgilerini, donanım durumunu, sürüm geçmişini ve uyumluluk bildirimini içermelidir. Ayrıca, DO-178 uyumluluğu için kullanılan Software Accomplishment Summary dokümanına benzemektedir. HAS, sistem ve donanıma genel bakış, donanım tasarımı yaşam döngüsü açıklaması, donanım yaşam döngüsü verileri bölümlerini içermelidir. HAS belgemizi kontrol etmek için lütfen buraya tıklayın.
Tasarım Süreçleri
Ön Tasarım Süreci (Preliminary)
Ön tasarım süreci, kavramsal tasarım sırasında oluşturulan fonksiyonel taban çizgisi ile başlar ve sistemi oluşturmak için birleştirilecek alt sistemler için sistem düzeyindeki işlevsel ihtiyaçların tasarım gereksinimlerine çevrilmesi ile devam eder. Bu çeviri, kavramsal tasarımda başlatılan gereksinim analizinin sürdürülmesini gerektirmektedir. Sistemin donanımı, yazılımı ve çalışanları için özel ihtiyaçlar tanımlanmalıdır. Fayda/zarar analizleri yapılır ve ön tasarım çalışması, ihtiyaçların sistemi oluşturan bireysel alt sistemlere atandığı tahsis edilmiş bir taban çizgisinin oluşturulmasıyla sonuçlanır.
Kritik Tasarım Süreci (Critical)
Kritik tasarım süreci, bir sistemin maliyet, zaman ve risk kısıtlamaları dahilinde belirtilen performans kriterlerini karşılarken üretime, gösterime ve teste devam edebilmesini sağlayan çok disiplinli bir teknik süreçtir. Ürün temel çizgisi, kritik tasarım aşamasında başlatılır. Kritik tasarımın amacı, sistemin ürün temel çizgisindeki her bir konfigürasyon öğesi için ürün spesifikasyonlarında tanımlandığı gibi bir sistemin nihai tasarımını değerlendirmek ve her bir konfigürasyon öğesinin ayrıntılı tasarım belgelerine dahil edildiğini doğrulamaktır.
Kritik tasarım süreci, Kritik Tasarım İncelemesi (Critical Design Review) yapılarak tamamlanır. CDR, sistemin test ve üretime geçebilmesini sağlar. Ayrıca, söz konusu gereksinimlerin bütçe ve program dahilinde karşılanabileceğini ifade eder. Ortaya çıkan kapsamlı çizimler ve spesifikasyonlar, nihai bir taban çizgisi ile ilk ürün taban çizgisini sağlar. CDR kapsamlı ve kapsayıcı olmalıdır.
Nihai Tasarım Süreci (Final)
Nihai Tasarım süreci, her proje bileşeninin hassas mimari ve teknik çizimlerini içerir. Bazı projeler için nihai tasarım raporu oluşturmak önemlidir. Nihai tasarım sürecini tamamlamadan önce, tespit edilen tüm tasarım sorunları çözülmelidir. Çizimler ve rapor, zaman çizelgelerini sağlayacak kadar ayrıntılı olmalıdır. Gözden geçirilmiş bir zaman dilimi, maliyet tahminleri ve gereksinimler nihai tasarım raporuna dahil edilmelidir. Ayrıca projenin mali açıdan uygulanabilir olduğu da onaylanmalıdır. Nihai Tasarım Aşamasında yapılan herhangi bir değişiklik, önceki aşamalarda yapılanlardan daha pahalıdır. Sonuç olarak, büyük bir özenle yapılmalıdır.
Yazar: Can Önal ([email protected])
Mor Teknoloji
