DO-178B ve DO-178C Standartları
RTCA DO-178B olarak da bilinen “The Software Considerations in Airborne Systems and Equipment Certification” standartları havacılık sistemlerinin sertifikasyonunda kullanılan standardlardır. Bu tarz kritik sistemlerden beklenileceği üzere yazılımın güvenilirliği garanti altına alınmalıdır. DO-178B, bu amaç doğrultusunda kullanılan bır kılavuz görevi görmektedir. Standartlar Radio Technical Commission for Aeronautics (RTCA) tarafından, European Organisation for Civil Aviation Equipment (EUROCAE) iş birliği ve ortak çalışmasıyla 1992’de DO-178B olarak, 2011’de ise DO-178C olarak yayımlanmıştır. DO-178C, DO-178B’nin güncellenmiş bir versiyonudur. İçerikleri neredeyse aynı olduğu için bu yazıda bundan sonra DO-178 olarak anılacaktır. Standartlar RTCA’dan dolayı ABD’de DO-178B olarak, avrupada ise ED-12B olarak bilinmektedir. Her iki kuruluş da birbirlerinin sertifikalarını kabul etmektedir.
DO-178 standartları, daha yüksek güvenilirlik ve kararlılık, yeniden kullanılabilirlik, daha düşük yaşam döngüsü maliyeti, daha düşük bakım maliyeti ve daha hızlı yazılım uyumluluğu sağlar.
DO-178 yönergelerine göre tüm havacılık yazılımlarına, sistem arızasının sonuçlarına dayalı olarak bir Design Assurance Level (DAL) atanmalıdır. E seviyesi “güvenliğe etkisi yok” anlamına gelirken, en yüksek seviye olan A seviyesi “felaket” anlamına gelmektedir. Standartlar, yazılım düzeyine bağlı olarak değişen çeşitli süreç hedeflerini tanımlar.
Yüksek DAL seviyeleri yerine getirilmesi gerek daha çok hedef anlamına gelmektedir. Bununla birlikte, DO-178’in tek başına sistemin güvenliğini garanti etmediğini belirtmek gerekmektedir. İstenen güvenlik kriterlerine ulaşmanın nesnel kanıtını sağlamak için ek olarak gerekli testler yapılmalıdır. Ayrıca, atanan DAL seviyesinin uçak tipine bağlı olduğunu belirtmek gerekmektedir.
DAL seviyesi belirlendikten sonra sırasıyla planlama süreci ve geliştirme süreci gerçekleştirilmelidir. Ve bu süreçler boyunca paralel olarak bir onaylama süreci gerçekleştirilmelidir.
Planlama sürecinin bir parçası olarak aşağıdaki planlar üretilmelidir:
- Sertifikasyonun Yazılım Yönleri için Plan (PSAC)
- Yazılım Geliştirme Planı (SDP)
- Yazılım Onaylama Planı (SVP)
- Yazılım Konfigürasyon Yönetim Planı (SCMP)
- Yazılım Kalite Güvence Planı (SQAP)
Geliştirme süreci, projenin sistem gereksinimlerini karşılayan DO-178 yazılımının tasarımı ve üretimi ile ilgili tüm faaliyetlerden oluşmaktadır. Bu, yüksek ve düşük seviyeli yazılım gereksinimlerinin yanı sıra yazılımın tasarımı ve gerçeklenmesini de içermektedir.
Son olarak, onaylama sürecinde, planlama sürecinde planlanan onaylama adımları gerçekleştirilmelidir. Sonuç olarak gerekli kanıtlar üretilmeli ve bu kanıtlar Federal Havacılık İdaresi (FAA) veya Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı (EASA) gibi sertifika yetkililerine gösterilmelidir. Bu kuruluşlar, hem kendi ülkelerinde hem de uluslararası su yollarında sivil havacılığın tüm alanlarını denetler.